Een trage computer is een bron van frustratie voor de gebruiker, of het nu gaat om zakelijk gebruik of voor persoonlijke taken. Er zijn verschillende redenen waarom een computer traag kan worden, en het is belangrijk om de oorzaken te identificeren en passende oplossingen te vinden om de prestaties te verbeteren.
De oorzaak van een trage computer vinden
Als je computer altijd onberispelijk heeft gewerkt kan je deze stap overslaan.
Maar als je computer vanaf het begin al niet vlot werkte moet je je het volgende afvragen: Voldoet mijn pc/laptop (nog) aan de minimale systeemvereisten?
Systeemvereisten Windows 11
Hogere eisen dan eerdere versies
Hoewel het lijkt alsof de systeemvereisten dicht bij die van Windows 10 liggen, zijn er toch opvallende verschillen.
Zo moet je processor er minimaal een van de 8e generatie zijn en moet er een TPM versie 2.0 aan boord zijn. En juist aan deze twee eisen voldoen veel van de oudere pc’s niet.
Deze vereisten kun je weliswaar (op eigen risico) omzeilen, maar dat betekent vaak dat je computer niet optimaal werkt. TPM is (slechts) een beveiligingsissue en als je daar niet te veel waarde aan hecht … Maar hoewel je processor misschien wel de juiste snelheid lijkt te hebben, verschillen de instructiesets, wat weer resulteert in langere rekentijden waardoor je computer dus traag wordt.
Als je computer maar net aan de eisen voldoet die Microsoft stelt, blijft er maar weinig ruimte over voor andere taken. Simpele taken (surfen over internet, eenvoudige officebestanden bewerken) zullen dan geen probleem opleveren.
Maar op het moment dat je taken die veel (meer) rekenkracht vragen wil uitvoeren komt je computer in de problemen, omdat de combinatie rekenkracht van de processor, geheugen en opslagruimte dan niet meer volstaat.
Bij taken die veel rekenkracht vereisen is er namelijk een constante interactie vereist tussen je hdd/ssd en het tijdelijke geheugen (RAM).
Maar als (een van) beiden constant voor de volle 100% belast worden is je computer veel tijd kwijt aan het schakelen tussen die twee, waardoor er geen ruimte meer is voor de taak die eigenlijk uitgevoerd moet worden.
Geheugen
Dit hangt eigenlijk samen met wat we hierboven al noemden.
Een van de meest voorkomende oorzaken van een trage computer is te weinig beschikbaar geheugen.
Wanneer het RAM-geheugen van een computer vol is, kan het systeem langzaam reageren omdat het constant moet schakelen tussen actieve programma’s en gegevens opslaan op de harde schijf.
Het upgraden van het RAM-geheugen kan de algehele prestaties aanzienlijk verbeteren, maar je moet er ook geen wonderen van verwachten. De andere componenten van je computer zijn evenzeer belangrijk en eigenlijk moet alles op elkaar afgestemd zijn voor een optimale werking.
Volle harde schijf
De kans dat je nog een mechanische harde schijf aan boord hebt is niet zo groot en een ssd is veel sneller.
Maar ook hier kan gebrek aan schijfruimte leiden tot vertragingen omdat het besturingssysteem moeite heeft om ruimte te vinden voor het opslaan van tijdelijke bestanden en het uitvoeren van updates.
Het regelmatig opruimen van onnodige bestanden en programma’s, evenals het defragmenteren van de harde schijf, kan helpen de snelheid te herstellen.
Malware, virussen en bloatware
Malware en virussen zijn ook veelvoorkomende oorzaken bij het vertragen van computers. Deze schadelijke software kan onopgemerkt op een systeem geïnstalleerd worden en bronnen gebruiken zonder medeweten van de gebruiker.
Het is essentieel om regelmatig antivirussoftware bij te werken en volledige systeemscans uit te voeren om eventuele bedreigingen te detecteren en te verwijderen.
Maar niet alleen virussen veroorzaken problemen. Het komt regelmatig voor dat (gratis) apps, die je bijvoorbeeld van internet download, ongevraagd andere software installeren en instellingen wijzigen.
Ook dat kan een oorzaak zijn van een trage computer. De ongevraagd geïnstalleerde apps nemen niet alleen ruimte in, ze gebruiken ook systeembronnen.
Verouderde hardware
Eigenlijk komen we dan weer uit waarmee we dit artikel begonnen.
Verouderde hardware kan ook een rol spelen in de traagheid van een computer. Oudere processors en grafische kaarten kunnen moeite hebben om te voldoen aan de eisen van moderne software en besturingssystemen.
In sommige gevallen is het upgraden van de hardware nodig om de prestaties te verbeteren, maar het kan ook nuttig zijn om te controleren of er updates beschikbaar zijn voor stuurprogramma’s die de compatibiliteit kunnen verbeteren.
Je moet wel bedenken dat het upgraden van één component meestal niet volstaat, je kunt dan waarschijnlijk beter overwegen het hele systeem te vervangen, omdat je dan zeker weet dat je recente onderdelen hebt die de komende jaren niet vervangen hoeven te worden.
Opstartprogramma’s
Programma’s die automatisch starten bij het opstarten van het systeem kunnen waardevolle systeembronnen gebruiken en de opstarttijd vertragen.
Het beheren van opstartprogramma’s en alleen essentiële programma’s automatisch laten starten, kan de opstarttijd verkorten en de algehele prestaties verbeteren.
Onderhoud
Tot slot kan regelmatig onderhoud de levensduur van een computer verlengen en de prestaties optimaliseren. Dit omvat het installeren van software-updates, het bijwerken van stuurprogramma’s.
Maar ook het regelmatig schoonmaken van hardwarecomponenten, zoals ventilatoren en koellichamen, om oververhitting te voorkomen.
Ook onvoldoende koeling kan de snelheid van een computer nadelig beïnvloeden. Controleer daarom regelmatig of koelopeningen niet dicht zitten of afgedekt zijn en overtuig je ervan dat eventueel aanwezige ventilatoren naar behoren werken.
Conclusie
Zoals je ziet zijn er verschillende factoren die kunnen bijdragen aan het trager worden van een computer.
Door regelmatig onderhoud uit te voeren, malware te voorkomen, software bij te werken en systeembronnen efficiënt te beheren, kun je de prestaties van je computer optimaal houden en zelfs verbeteren.
Eindconclusie
Als je al langer een computer gebruikt en tips zoekt om je computer in goede staat te houden, zal dit artikel je ongetwijfeld bekend voorkomen
Vergeleken met eerdere versies van Windows is er dan ook niet veel veranderd met betrekking tot het onderhoud. Het grootste verschil zit hem dan ook in de hardware die die steeds sneller wordt
